Ethereum ekosisteminin karşılaştığı zorluklar ve geleceğe dair beklentiler

Son zamanlarda, Ethereum ekosistemi yeniden tartışma konusu haline geldi. Sosyal ağlarda ETH ile ilgili tartışmaların yoğunluğu hızla arttı ve bu durumun başlıca iki nedeni var: Vitalik'in ETHPanda ile yaptığı röportajın Çince toplulukta geniş bir tartışma başlatması ve ETH'nin BTC karşısındaki değerinin sürekli düşmesiyle ilgili hoşnutsuzluk. Bu konuda paylaşmak istediğim bazı kişisel görüşlerim var.

Genel olarak, ETH'nin uzun vadeli görünümünün hala iyimser olduğunu düşünüyorum. Piyasada doğrudan bir rakip eksikliği var çünkü Ethereum'un temel değeri, yalnızca "uygulama ortamı" değil, "dağıtık yürütme ortamındaki" "dağıtıklık" özelliğindedir. Bu temel durum değişmedi. Ancak, mevcut Ethereum ekosisteminin gelişimi gerçekten bir darboğaza girdi, bunun başlıca iki nedeni var:

Öncelikle, Restaking yarışı Layer2 teknoloji yolunu kaynakların dağılmasına neden oldu, bu da ETH ekosisteminin kaynak dağılımını etkiledi. İkincisi, Ethereum ekosistemindeki anahtar görüş liderleri, nispeten katı bir çıkar sınıfı oluşturmaya başlıyor, bu da yenilikçi motivasyon eksikliğine yol açıyor.

Restaking'in Ethereum Ekosistem Kaynakları Üzerindeki Etkisi

Ethereum'un resmi gelişim yolu, tamamen merkeziyetsiz bir yürütme ortamı oluşturmak için Sharding yöntemiyle ilerlemeyi hedeflemektedir; bu, dağıtılmış ve tek bir tarafın kontrolünde olmayan bir bulut platformuna benzemektedir. Teknik karmaşıklığı göz önünde bulundurarak, topluluk nihayetinde ana yön olarak Rollup-Layer2 çözümünü seçmiştir. Bu yapıda, uygulamalar ayrı Layer2'lerde dağıtılabilirken, Ethereum ana ağı alt yapı olarak uygulama zincirine veri kesinliği ve bilgi aracılığı sağlamakta.

Ancak, geçen yılın sonlarında ortaya çıkan ETH Restaking alanı, EigenLayer ile temsil edilen, bu gelişim yoluna darbe vurdu. Restaking, PoS Staking'e katılan ETH'yi doğrudan yeniden kullanarak yürütme işlevi (yani sözde AVS) sağladı. Bu yenilik, yaratıcı açıdan takdire değer olsa da, gerçekte Ethereum'un mevcut sıkıntısının başlıca nedeni haline geldi.

Restaking, uygulamalara ana zincir ETH maliyeti ödemeden bir "ikinci konsensüs çözümü" sunar, bu da ETH'nin değer yakalama yeteneğini doğrudan etkiler. Örneğin, veri kullanılabilirliği (DA) seviyesinde, uygulama zinciri, veri nihaiğini elde etmek için ana zincir sözleşmelerini çağırmak zorundaydı ve bu da ETH talebi yaratıyordu. Ancak Restaking yeni bir seçenek sunarak, uygulamalar konsensüs satın almak için AVS kullanabilir ve hatta ücretleri ödemek için diğer varlıkları kullanabilir. Bu, Ethereum'un tekel olduğu pazarı oligopol bir rekabet pazarına dönüştürerek, Ethereum'un fiyatlandırma gücünü ve karını zayıflatır.

Daha da önemlisi, Restaking, uygulama geliştirme ve pazar eğitimi için kullanılan değerli kaynakları dağıtıyor. Bu kaynaklar, altyapının "tekrar inşası" için harcanıyor ve bu da aktif uygulama sayısının yetersiz olmasına yol açarak, tüm değer yakalama sisteminin canlılığını etkiliyor.

Bu sorunun kökeni merkeziyetsiz organizasyonların özelliklerine kadar uzanıyor. Dağıtık ve merkeziyetsiz olma arayışında, taraflar kendi isteklerine göre gelişim ve kaynak rekabeti yapabilirler. Bu durum, boğa piyasasında yenilik ve değer yakalamayı teşvik ederken, ay piyasasındaki stok rekabetinde, birleşik bir kaynak planlamasının eksikliği gelişim yönünün sapmasına neden olabilir. Buna karşılık, Solana gibi merkezi organizasyon yapıları, kaynak dağıtımı ve piyasa trendlerine hızlı yanıt verme konusunda daha avantajlıdır.

Ethereum ekosisteminin katmanlaşma sorunu

Ethereum ekosisteminde Solana, AVAX gibi projeler kadar aktif görüş liderlerinin eksikliği var. Bu liderler bazen FOMO'yu tetikleyici olarak görülse de, topluluk dayanışması ve girişim ekipleri üzerindeki güvene katkıları göz ardı edilemez.

Ethereum ekosisteminde, Vitalik dışında başka etkili liderler bulmak oldukça zor. Bu, kısmen ilk kurucu ekibin bölünmesinden, kısmen de ekosistem içindeki hiyerarşinin katılaşmasından kaynaklanıyor. Ekosistemin büyümesinden elde edilen büyük gelirler, erken katılımcılar tarafından tekel haline getirildi. Ethereum'un başlangıçta topladığı fon büyüklüğü ve sonraki gelişmeler göz önüne alındığında, birçok erken katılımcı artık aktif katılımda bulunmasa bile oldukça zengin hale geldi.

Bu nedenle, bu erken katılımcılar daha temkinli stratejilere yönelmeye başladı. Ekosistemi genişletmek yerine, mevcut durumu korumak onlar için daha çekici hale geldi. Riskten kaçınmak için, ekosistem gelişimini teşvik ederken daha dikkatli davranmaya başladılar. Örneğin, AAVE gibi mevcut projelerin durumunu korumayı ve sahip oldukları ETH'yi ödünç vererek istikrarlı gelir elde etmeyi, yeni projelerin gelişimini aktif olarak teşvik etmekten daha çok tercih edebilirler.

Yine de, ETH'nin uzun vadeli perspektifinin olumlu olduğuna inanıyorum. Piyasada gerçekten doğrudan bir rakip yok çünkü Ethereum'un temel değeri merkeziyetsizlik özelliğindedir, sadece bir yürütme ortamı olmanın ötesinde. Bu temel durum değişmedi. Bu nedenle, kaynakları etkili bir şekilde entegre edebilir ve uygulama geliştirmeyi teşvik edebilirsek, Ethereum'un geleceği hala umut dolu.